Tropan Alkaloid içeren bitkiler

 Tropan alkaloidleri içeren bitkiler domates, patates, patlıcan ve biberinde içinde bulunduğu Solanaceae – Patlıcangiller familyasına aittir. Bu grupta en yaygın bilinen bitkiler:

·         Datura türleri(Jimsonweed, Brugmansia, Thorn apple)

·         Hyascyanus niger(Henbane)

·         Atropa belladonna(deadly nightshade)

·         Mandragora officinarum (mandrake)

Halüsinojen bitkiler çok eski zamanlardan beri büyücülük, doğal tedavi, dini ritüellerde trans amaçlı olarak kullanılmıştır. Halen alternatif tıpta kullanılmaktadır. Ayrıca sentetik halüsinojenler gibi kötüye kullanım amaçlı alınması iyi bilinen antikolinerjik sendrom belirtilerine neden olur. Bazı yerel çaylar, alkollü yerel içecekler, bu bitkileri yoğun olduğu bölgelerde arıların topladığı nektar ile yapılmış ballar benzer antikolinerjik zehirlenme yapabilir. Bir raporda tropan alkaloidi içeren Ericipe Henri prain”Ting Kung Teng” bitkisinin kolinerjik sendroma neden olduğu bildirilmiştir. Bu atipik bir durumdur.

Genel olarak bu bitkilerin kullanımı klasik antikolinerjik zehirlenmesi yapar.  Semptomlar alımından 30-60 dk sonra başlar ve 24-48 saat devam edebilir. Skapolamin hem periferik hem santral muskorinik reseptörlere antagonist etkilidir, toksik etkilerden sorumlu ana bileşiktir. Alkaloidlerin miktarı bitkinin tütüne, yaşına, bitki kısımlarına göre değişir En çok tohum ve köklerde bulunur. Yarım ay kaşığı datura tohumu 0.1 mg atropin içerir ve kardiyopulmoner arrest ile ölüme neden olabilir.

İlk belirtiler mukoz membranlar ve deride kuruluk, disfaji, dizartri, fotofobi, midriyazis, bulanık görme, taşikardi, üriner retansiyon, barsak seslerinde azalma, hipertermi, konfüzyon, görsel halüsinasyonlar, azalmış kas koordinasyonu, paralizi, ajitasyon, amnezi, nöbet, solunum depresyonu, koma, ölüm olabilir. Tedavi de aktif kömür uygulama, ileri yaşam desteği, oksijen, EKG takibi, Fizostigmin uygulaması yapılır.

Wormwood- (Artemisia absinthium - Pelinotu)

Bileşikgiller familyasından kendiliğinden yetişen ince, beyaz, ipeğimsi kıllarla kaplı, gri yeşil yapraklı, güzel kokulu, çalı tip çok yıllık bitkidir. Bahar ve yazın salkımlar halinde küçük sarı çiçekler açar. Pelinotu, acı pelin acı yavşan gibi isimler kullanılır. Yaprağı yabani kekiğe benzer acı ve buruk tatlıdır. Çay gibi damlatılıp içilmektedir. Parazit düşürücü, adet söktürücü, safrakesesi sancısı, iştah kesici amaçla geleneksel tıpta kullanılmaktadır. Ayrıca wormwood yağı koku verici ajan olarak kullanılmaktadır. Aromatik yağı Thujone ve isothujone maddeleri içermektedir. Çin ve Vietnam’da bazı kanser türlerinde kullanılmakta ve yararlı olduğu ileri sürülmektedir. Diyare, öfori, mani, paranoya, psikoz gibi psikiyatrik belirtiler, vertigo, tremor yapabilir. Yüksek dozlarda görsel halüsinasyonlar, deliryum komaya yol açabilir. Eskiden vermut ve absinthe gibi bazı acı tat vermek için kullanılırmış. Absinthe veya absenta likörü ile birkaç vakada kalıcı beyin hasarı ve ölüm olması nedeniyle 1908’den sonra yasaklanmıştır. Absenta alkol oranı yüksek, parlak yeşil renkli aromatik bir likördür. Bu içki pek çok ülkede üretimi ve satışı yasaktır. Çek Cumhuriyetinde halen yasal olarak üretilen bu içkinin alkol oranı düşürülmüş ve Thujone maddesi oranı onda bire indirilmiştir. Ancak yerel yapım, %70 civarı alkol ve yüksek pelinotu içeren tipleri bulunabilmektedir. Rengi nedeniyle yeşil cin-yeşil peri adıyla tanıtılmaktadır. Thujone yüksek dozlarda beyinde hasara yol açar, tetrahidrakannabiol ile benzer etkiye sahiptir. Thujone kronik kullanımı absintizm yapar. Vermut ise üzüm şarabı ve çeşitli bitkilerle elde edilen bir alkollü içeçektir. Almanca wormwood kelimesinden türediği sanılıyor. 19. Yüzyılda tıbbi amaçla sonraları kokteyl karışımlarında kullanılan vermut tatlı ve kuru olmak üzere iki tiptir. Yapımında tarçın, papatya, zencefil vs. bitkilerin yanı sıra pelinotu kullanılmıştır. Pelinotunun içkilerde kullanımı yasaklandıktan bir süre için sonra tüketimi hızla azalmıştır. Bazı üreticiler halen çok küçük miktarlarda kullanmaktadır.