Patlıcangiller
familyasından (Solanaceae) büyük beyaz, sarı, turuncu çiçekleri olan güzel
kokulu bir bitkidir. İngilizce Angels trumpet- melek borozanı olarak
adlandırılır. Türkiye’de bazı yerlerde patlıcan çiçeği denir. Yaprak, çiçek ve
kökleri toksin içermektedir. Skapolamin içerir. Tohumları daha fazla alkoloid
içerir. Güney Amerika yerlileri tarafından dinsel ritüellerde halüsinojen
olarak kullanılır. Çay gibi kaynatılarak veya sigara gibi içilerek
kullanılabilir. Evcil hayvanlar içinde tehlikelidir.
Translate
3 Mayıs 2015 Pazar
Henbane (Hyoscyanus niger – banotu, gavur haşhaşı)
Patlıcangiller
(Solanaceae) familyasından iki yıllık, 20-100 cm. kötü kokulu, sarımsı mor
beşgen çiçekler açan yumuşak tüylü bir bitkidir. Meyvesi çok tohumlu ve bir
kapakla açılıp tohumları yayılan bir kapsüldür. Ülkemizde altı türü vardır.
Karaban otu, gavur haşhaşı, güztohumu, delibat, batbat otu, dağdağan, berç gibi
pek çok adı vardır. Hyosiyamin, skopolamin ve diğer tropan alkoloidlori içerir.
Lipid membranları ve kan beyin bariyerini geçen alkoloidler parasempatik blokaj
ile antikolinerjik belirtilerine yol açar. Spazmolitik, antidiyareik,
bronkodilatatör, antisekretuar, etkileri vardır. Kızarıklık, kuru deri, terleme
azalması taşikardi, midriyazis, barsak hareketlerinde azalma, görsel
halüsinasyonlar, uçuyormuş hissi gibi atropin zehirlenmesi belirtileri yapar.
Tedavi
ise mide lavajı, destek tedavisi ve spesifik bir antidot olan ve kan beyin
bariyerini geçen Fizostigmin kullanılır.
Orta çağda tat vermesi için biralara katıldığı
söylenmektedir. Shakespare’in Hamlet oyununda Hamlet’in babasının kulağına
hebenon damlatılarak öldürüldüğü anlatılır. Sözü edilen hebenonun henbane
olduğu düşünülmektedir.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)